fbpx

HPV: Προστασία από τώρα για το μέλλον

Eλεύθεριος Γ. Κλώνος MD. PHDc.
Ειδικός Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Επ. Συνεργάτης Α’ Μαιευτικής – Γυναικολογικής Κλινικής
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

21/03/21 – 2min. read

Ο ιός HPV, γνωστός και ως ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων, από όπου προέρχονται και τα αρχικά του Human Papilloma Virus, αποτελεί στην ουσία ένα μεγάλο σύνολο ιών που προσβάλλουν και τα δύο φύλα. Ανάλογα με τη γονιδιακή τους διαφοροποίηση κατατάσσονται σε διάφορους υπότυπους, οι οποίοι και αριθμούνται (16, 11, 53) και χαρακτηρίζονται ως ογκογόνοι και μη.

Κύριο χαρακτηριστικό του ιού, που τον καθιστά και πιο επικίνδυνο, είναι ότι στην αρχή και για μεγάλο χρονικό διάστημα παραμένει ασυμπτωματικός, με αποτέλεσμα πολλοί να είναι φορείς του και να μην το γνωρίζουν λόγω της απουσίας παθολογικής κατάστασης. Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση παθολογικής κλινικής εικόνας παίζουν το ιικό φορτίο και το φύλο, κάτι το οποίο μεταφράζεται με συχνότερη εμφάνιση βλαβών στο γυναικείο, όπως τα οξυτενή κονδυλώματα, προκαρκινικές αλλοιώσεις του αιδοίου, του πρωκτού και του τραχήλου, ενώ είναι πιθανή και η εμφάνιση σε προχωρημένο στάδιο του διηθητικού καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Είναι σημαντικό να τονισθεί η δεδομένη παρουσία του ιού σε όλες τις βλάβες του τραχήλου της μήτρας που χαρακτηρίζονται από κακοήθεια, κάτι που καταδεικνύει την ογκογόνο δράση του.

Όσον αφορά τα κονδυλώματα είναι μία πάθηση η οποία εύκολα διαγιγνώσκεται,αφού η παρουσία τους είναι εμφανή με γυμνό μάτι, με συχνότερες εστίες εμφάνισης το εφήβαιο, τον πρωκτό, το αιδοίο και το περίνεο. Απαραίτητης σημασίας αποτελεί η διαδικασία του εντοπισμού, ώστε να είναι αποτελεσματική η θεραπεία τους με τη διαδικασία του καυτηριασμού. Σε αντίθεση όμως με τα κονδυλώματα, οι προκαρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες είναι, επίσης, εξέχουσας σημασίας, δεν εντοπίζονται και δεν ψηλαφώνται, παρά γίνονται ορατές με τη χρήση κολποσκόπιου από εξειδικευμένο γυναικολόγο. Είναι σημαντικό η ανεύρεση των αλλοιώσεων αυτών σε αρχικό στάδιο (δηλαδή προσβολή μόνο του επιθηλίου), έτσι ώστε να είναι εφικτή και ριζική η αντιμετώπισή τους, μειώνοντας την εμφάνιση υποτροπών και του διηθητικού καρκίνου.

Απαραίτητα στοιχεία για τον ιό που πρέπει να γίνουν γνωστά είναι:
• Ότι μεταδίδεται πολύ εύκολα, τραυματίζοντας το τραχηλικό επιθήλιο.
• Η χρήση προφυλακτικών μπορεί να μειώσει την εμφάνισή του, χωρίς όμως να την εξαλείφει.
• H έναρξη της σεξουαλικής ζωής πυροδοτεί και τον κίνδυνο εμφάνισης του ιού.
• Προηγούμενη λοίμωξη δεν προστατεύει από επόμενες.
• Κρίνεται απαραίτητη η διενέργεια εμβολίου για την αποφυγή υποτροπής ακόμα και μετά τη διενέργεια κωνοειδούς εκτομής.
• Οι συχνότεροι υπότυποι του HPV είναι οι 6, 11, που προκαλούν και το 90% των κονδυλωμάτων, και οι 16, 18, που προκαλούν το 70% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας.

Συμπεριλαμβάνοντας, λοιπόν, όλες τις παραπάνω πληροφορίες, σε συνδυασμό με μελέτες που αναφέρουν πως το 80% των γυναικών και το 50% των ανδρών που είχαν έστω μία φορά σεξουαλική επαφή υπολογίζεται ότι θα προσβληθούν από κάποιο τύπο HPV, καταδεικνύεται η αναγκαιότητα του σωστού προληπτικού ελέγχου.

Σχηματίζοντας, λοιπόν, το παζλ της πρόληψης, πρωτεύον κομμάτι αποτελεί ο προληπτικός εμβολιασμός και στα δύο φύλα από νεαρή κιόλας ηλικία (προτιμότερα πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής). Εξίσου σημαντικό για το γυναικείο φύλο αποτελεί η τακτική επίσκεψη σε γυναικολόγο για τη διενέργεια Τεστ Παπανικολάου και κολποσκόπησης, αφού το άθροισμα αυτών καλύπτει σε πολύ μεγάλο βαθμό το φάσμα της πρόληψης. Τέλος, ένα νέο όπλο στη φαρέτρα του κάθε γυναικολόγου με πολύ μεγαλύτερη ευαισθησία διάγνωσης αποτελεί το HPV – DNA Test, όπου πραγματοποιείται γονιδιακή ανάλυση των υποτύπων του HPV, διαγιγνώσκοντας έτσι εγκαίρως την πιθανή παρουσία ογκογόνου τύπου και αποτρέποντας τη δημιουργία πρόσφορου εδάφους για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.