fbpx

Διπολική εκπυρήνιση προστάτη – bipolEP

Πέτρος Σουντουλίδης
Χειρουργός Ουρολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Ουρολογίας ΑΠΘ,
Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινικης Θεσσαλονίκης

10/06/21 – 3min. read

Η χειρουργική επέμβαση της διουρηθρικής εκπυρήνισης του προστάτη (bipolar enucleation of the prostate-BipolEP) έχει ένδειξη για την ανακούφιση από μέτρια έως σοβαρά συμπτώματα ούρησης που προκαλούνται από την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Η ενδοσκοπική ανατομική εκπυρήνιση του προστάτη με διπολική διαθερμία (bipolEP) είναι το ενδοσκοπικό αντίστοιχο της ανοικτής απλής προστατεκτομής και σήμερα αποτελεί επιλογή για ασθενείς με αποφρακτικά συμπτώματα λόγω υπερπλασίας του προστάτη και προστάτες με μέγεθος μεγαλύτερο των 40 ml.

Μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιουδήποτε μεγέθους προστάτη πάνω από 40-50 γραμμάρια χωρίς περιορισμό. Αποτελεί την ενδοσκοπική ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που έρχεται να αντικαταστήσει τόσο την ανοικτή προστατεκτομή, η οποία έχει πλέον ένδειξη μόνο σε πολύ λίγες περιπτώσεις, όσο και την κλασική διουρηθρική προστατεκτομή (ΤURP). Η διπολική εκπυρήνιση του προστάτη πλεονεκτεί της διουρηθρικής προστατεκτομής (TURP) στην ελάχιστη απώλεια αίματος, μικρότερη παραμονή του καθετήρα και μεγαλύτερη βελτίωση στις παραμέτρους της ούρησης.

Τεχνική και βήματα της επέμβασης

Η διπολική εκπυρήνιση προστάτη στη ΒιοΚλινική Θεσσαλονίκης γίνεται με τη χρήση του εξοπλισμού εκπυρήνισης και καταστροφής ιστού (morcellation) της εταιρείας Karl Storz. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιείται το ρεζεκτοσκόπιο συνεχούς ροής και το ειδικά διαμορφωμένο για εξάχνωση και εκπυρήνιση ηλεκτρόδιο Thomas Hermann. Για την αφαίρεση του προστατικού αδενώματος χρησιμοποιείται ο καταστροφέας ιστού (morcellator) DrillCut της Karl Storz με οδοντωτές λεπίδες και παλινδρομική κίνηση των λεπίδων. O morcellator συνδέεται είτε με εξωτερική συσκευή αναρρόφησης στο χειρουργείο είτε με το μηχάνημα UNIDRIVE της Karl Storz. Όπως σε όλες τις επεμβάσεις με χρήση διπολικής διαθερμίας, διάλυμα φυσιολογικού ορού (0,9% νάτριο) χρησιμοποιείται σε όλη τη διαδικασία της επέμβασης ως υγρό πλύσεων. Το ύψος του σάκου των πλύσεων τίθεται περίπου 40-60 cm ψηλότερα από τον ασθενή κατά τη διάρκεια της εκπυρήνισης και ανεβαίνει στα 80-100 cm κατά τη διάρκεια του morcellation με σκοπό τη διάταση της ουροδόχου κύστης σε φυσιολογικές πιέσεις.

Η τεχνική διπολικής εκπυρήνισης που ακο- λουθούμε είναι αυτή της τεχνικής των 3 ή 2 λοβών ανάλογα με την παρουσία μέσου προστατικού λοβού ή όχι. Τα βήματα της τεχνικής εκπυρήνισης που ακολουθούμε περιγράφονται σχηματικά παρακάτω.

  • το προστατικό αδένωμα αποκολλάται από την κάψα με τη βοήθεια του ειδικού ηλεκτροδίου εκπυρήνισης (εικόνα 1)
  • αν υπάρχει μεγάλος μέσος λοβός αφαιρείται πρώτα και ακολουθεί η εκπυρήνιση των πλάγιων λοβών του προστάτη
  • το αδένωμα έχει πλέον αποκολληθεί από την προστατική κάψα και προωθείται στην ουροδόχο κύστη (εικόνα 2)
  • το αδένωμα τεμαχίζεται και αφαιρείται με τη βοήθεια του morcellator το οποίο εισάγεται μέσα από τον αυλό του ενδοσκοπίου (εικόνα 3)
  • οι λεπίδες του morcellator τεμαχίζουν το προστατικό αδένωμα και τα κομμάτια αφαιρούνται με τη βοήθεια αντλίας με αρνητική πίεση
  • το αδένωμα έχει αφαιρεθεί από την κύστη και η προστατική κοίτη είναι ανοικτή (εικόνα 4)
  • τοποθετείται καθετήρας και πλύσεις κύστης για λίγες ώρες
  • ο καθετήρας αφαιρείται την ίδια ή την επόμενη ημέρα 

Η εμπειρία μας στη διπολική εκπυρήνιση

Ο μέσος χρόνος χειρουργείου είναι 90 λεπτά και κατά μέσο όρο αφαιρείται πάνω από το 70% του συνολικού όγκου του προστάτη. Ο καθετήρας αφαιρείται το επόμενο πρωί της επέμβασης ή ακόμη κα την ίδια ημέρα. Η απώλεια αίματος είναι ελάχιστη (μέση πτώση της αιμοσφαιρίνης ήταν -1.04 g/dl), ενώ κανείς ασθενής δεν έχει χρειαστεί μετάγγιση. Οι ασθενείς επανελέγχονται σε 6 εβδομάδες όπου διαπιστώνεται σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα (IPSS), στη ροή των ούρων (Qmax), στον όγκο ούρησης και στο PSA. Πιο συγκεκριμένα, μετεγχειρητικά η μέση μείωση του IPSS (δείκτης βαρύτητας συμπτωμάτων) σε σύγκριση με την προεγχειρητική τιμή ήταν 12,42 μονάδες. Αντίστοιχα, η μέση αύξηση του Qmax (δείκτης ροής ούρων) σε σύγκριση με την προεγχειρητική τιμή ήταν 10,38 ml/sec. Ο όγκος ούρησης μετά την επέμβαση εκπυρήνισης προστάτη αυ- ξήθηκε κατά 90 ml σε σύγκριση με πριν από την επέμβαση. To PSA μειώθηκε κατά 2,14 ng/ml μετά την επέμβαση με μέση μεί- ωση της τάξης του 70%.

Συμπεράσματα

Η εποχή όπου η διουρηθρική προστατεκτομή (TURP) κυριαρχούσε ως η καλύτερη χειρουργική επιλογή στην αντιμετώπιση της ΚΥΠ έχει χωρίς αμφιβολία παρέλθει. Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των επεμβάσεων εκπυρήνισης του προστάτη. Πρόσφατη meta-ανάλυση που συνέκρινε οκτώ νέες ενδοσκοπικές χειρουργικές μεθόδους για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη έδειξε ότι όλες οι μέθοδοι ήταν ανώτερες σε ασφάλεια σε σύγκριση με την TURP. Ανάμεσα σε αυτές τις μεθόδους, η εκπυρήνιση παρουσίασε τη μεγαλύτερη βελτίωση στη ροή των ούρων και στα συμπτώματα ούρησης σε σύγκριση με μεθόδους εξάχνωσης και εκτομής του προστατικού αδενώματος.