Συχνές ερωτήσεις σχετικά με την μετάδοση του κορονoϊού και τα τρόφιμα

Καλές πρακτικές συντήρησης, διαχείρισης και παρασκευής για την ασφάλεια των τροφίμων

Το Διατροφολογικό & Εργομετρικό Κέντρο του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ απαντά σε συχνές ερωτήσεις σχετικά με την μετάδοση του κορονoϊού και τα τρόφιμα

Μπορώ να μολυνθώ από τον COVID-19 μέσω της τροφής;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων δεν υπάρχουν επί του παρόντος στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο ιός COVID-19 μεταδίδεται μέσω της κατανάλωσης τροφής.

Παρόλο που είναι απίθανο να μεταδοθεί ο ιός μέσω μολυσμένων τροφίμων, οι καλές πρακτικές συντήρησης, διαχείρισης και παρασκευής για την ασφάλεια των τροφίμων είναι απαραίτητες για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου τροφικής μόλυνσης ή δηλητηρίασης.

Βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε τα παρακάτω μέτρα:

 ✓Πλύνετε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό πριν και μετά την προετοιμασία ή την κατανάλωση   τροφής.

 ✓Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με ένα πανάκι ή με το μανίκι σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε και θυμηθείτε να   πλύνετε τα χέρια σας μετά.

 ✓Πλύνετε σχολαστικά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα φάτε.

 ✓Απολυμάνετε τις επιφάνειες και τα αντικείμενα πριν και μετά τη χρήση.

 ✓Κρατήστε χωριστά ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα για να αποφύγετε την διάδοση των μικροβίων από ωμές τροφές σε   έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα.

 ✓Χρησιμοποιήστε διαφορετικά σκεύη / σανίδες κοπής για ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα για να αποφύγετε ενδεχόμενη   διασταυρούμενη μόλυνση.

 ✓Βεβαιωθείτε ότι έχετε μαγειρέψει  ή επαναθερμάνει επαρκώς τα τρόφιμα σε κατάλληλες θερμοκρασίες (≥72°C για 2   λεπτά).

 ✓Κρατήστε τα κατοικίδια ζώα μακριά από τα τρόφιμα και μην τα χαϊδεύετε κατά την προετοιμασία και κατανάλωση των   τροφίμων.

Μπορεί να μεταδοθεί ο COVID-19 από μολυσμένες συσκευασίες τροφίμων και επιφάνειες;

Ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του COVID-19 από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι μέσω της επαφής με σταγονίδια από φτάρνισμα ή βήχα ατόμου που έχει προσβληθεί από τον ιό. Ωστόσο, ο ιός μπορεί να παραμείνει μολυσματικός έως 3 ώρες ως αεροζόλ, έως 4 ώρες σε επιφάνειες χαλκού, έως 24 ώρες στις συσκευασίες τροφίμων από χαρτόνι,και έως 72 ώρες στις συσκευασίες και επιφάνειες από πλαστικό. Εν ολίγοις, υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης όταν ένα άτομο αγγίξει την επιφάνεια του προϊόντος που έχει μολυνθεί από τον ιό και στη συνέχεια αγγίξει το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του.

Στα καταστήματα τροφίμων, ο μεγαλύτερος κίνδυνος έκθεσης στον ιό παραμένει η επαφή με άλλους ανθρώπους και με επιφάνειες υψηλής αφής όπως χειρολαβές καλαθιού αγορών, χερούλια ψυγείων και καταψύξεων, ζυγαριές, κουμπιά ανελκυστήρων, χρήματα και κάρτες, αλλά και τα προϊόντα αυτά καθεαυτά.

Ως εκ τούτου, θα πρέπει να χρησιμοποιείτε αντισηπτικό με την έξοδο από το σουπερμάρκετ και να πλένετε τα χέρια μας με την επιστροφή στο σπίτι αλλά και μετά την τακτοποίηση των αγορασμένων τροφίμων.

Γενικά, για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο μόλυνσης, πρέπει να λάβετε τα ακόλουθα μέτρα κατά την αγορά και διαχείριση των συσκευασμένων τροφίμων:

 ✓Πλύνετε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό πριν και μετά τα ψώνια, όταν αποσυσκευάζετε τα   τρόφιμα αλλά και μετά τη λήψη πακέτων με κούριερ ή την παράδοση τροφίμων (delivery).

 ✓Διατηρείτε ασφαλή απόσταση από άλλα άτομα ενόσω ψωνίζετε.

 ✓Μην πηγαίνετε για ψώνια εάν είστε άρρωστος ή δυσκίνητος ή ηλικιωμένος, ζητήστε από κάποιο συγγενικό ή κοντινό  σας  πρόσωπο να σας βοηθήσει.

 ✓Αποφύγετε να αγγίζετε τα τρόφιμα εκτός αν τα αγοράζετε.

 ✓Προσπαθήστε να περιορίσετε την τακτική επίσκεψη στο σουπερμάρκετ, αποφεύγετε τις ώρες αιχμής και   προγραμματίστε τα γεύματα και άρα τα απαιτούμενα τρόφιμα με οργανωμένη λίστα.

 ✓Αποφύγετε τη χρήση νομισμάτων, επιλέξτε ηλεκτρονική πληρωμή με κάρτα.

 ✓Αποφύγετε να αγγίζετε το πρόσωπο, τη μύτη και το στόμα σας καθώς ψωνίζετε,και πλύνετε τα χέρια σας  ευθύς αμέσως μόλις επιστρέψετε στο σπίτι.

Μπορεί ο COVID-19 να εξαπλωθεί μέσω του νερού της βρύσης;

Ο ιός COVID-19 δεν έχει ανιχνευθεί στο πόσιμο νερό. Αν και μπορεί να παραμείνει ενεργός στο νερό για σύντομο χρονικό διάστημα, τόσο η βρύση όσο και το εμφιαλωμένο νερό περνούν από διάφορες μεθόδους επεξεργασίας όπως η διήθηση και η απολύμανση, πράγμα που τον αδρανοποιεί.

Τι πρέπει να προσέχω κατά την προετοιμασία του φαγητού για να μην μολυνθώ;

Κάθε φορά που τα χέρια έρχονται σε επαφή με μολυσμένα τρόφιμα και συσκευασίες υπάρχει κίνδυνος να μεταφερθούν οι παθογόνοι παράγοντες σε λαβές ψυγείων, βρύσες και κουμπιά κουζίνας, βάζα μπαχαρικών κ.α. Στη συνέχεια μπορούν να μεταφερθούν μέσω των χεριών από εκεί σε άλλα τρόφιμα και στο πρόσωπο μας.

Αποφύγετε την αλληλομόλυνση με τα ακόλουθα μέτρα:

 ✓Πριν ξεκινήσετε την προετοιμασία φαγητού, φροντίστε την προσωπική σας υγιεινή (καθαρά ρούχα, καθαρά χέρια και   νύχια, ιδανικά μαλλιά πιασμένα και αφαίρεση κοσμημάτων από τα χέρια).

 ✓Ποτέ μην χρησιμοποιείτε τα ίδια μαγειρικά σκεύη για τον χειρισμό πρώτων υλών και μαγειρεμένων τροφίμων.

 ✓Χρησιμοποιήστε διαφορετική επιφάνεια κοπής για την κοπή κρέατος και πουλερικών και διαφορετική για τα φρούτα και τα λαχανικά.

 ✓Μην τοποθετείτε μαγειρεμένα τρόφιμα σε επιφάνειες κοπής στις οποίες είχε προηγουμένως κοπεί ωμή τροφή, εκτός   εάν η επιφάνεια έχει καθαριστεί πολύ καλά.

 ✓Πλύνετε τα χέρια σας αμέσως μετά την επαφή με ωμά τρόφιμα.

 ✓Οι σανίδες κοπής από πλαστικό μπορούν να καθαριστούν στο πλυντήριο πιάτων σε υψηλή θερμοκρασία (>60°C). Αυτό τις καθιστά πιο κατάλληλες από τις ξύλινες επιφάνειες κοπής, ιδιαίτερα για την κοπή ωμών τροφών.

 ✓Οι πολυχρησιμοποιημένες επιφάνειες κοπής που περιέχουν εσοχές στις οποίες εύκολα μπορούν να προσκολληθούν και να   πολλαπλασιαστούν οι μικροοργανισμοί, καλό είναι να αντικατασταθούν από νέες επιφάνειες κοπής.

Πηγές:

The New England Journal of Medicine – Aerosol and surface stability of HCoV-19 (SARS-CoV-2) compared to SARS-CoV-1. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2004973

BfR – Protection against foodborne infections. https://www.bfr.bund.de/cm/364/protection-against-foodborne-infections.pdf

EUFIC – Food & Coronavirus COVID19: What you need to know. https://www.eufic.org/en/page/food-and-coronavirus-covid-19-what-you-need-to-know?fbclid=IwAR1DuLveNnSAtoU1E4WT-a4bs3kAk0_MxUJz-tv6JQuK31il7HWdzJby0BY

Food & Agriculture Organization – Novel Coronavirus COVID19. http://www.fao.org/2019-ncov/q-and-a/en/